Vỏ trái nơi ruồi đục để đẻ trứng có màu đen, mềm, ứa nhựa hấp dẫn côn trùng, nấm bệnh, gây hại khiến trái bị biến màu, thối.
Ruồi đục trái xoài (Oriental fruit fly) có tên khoa học là Bactrocera dorsalis (Hendel), thuộc họ Trypetidae, bộ hai cánh (Diptera).
Ruồi đục trái là côn trùng đa thực, gây hại hơn 30 loại cây ăn trái và rau cải. Có nhiều loài ruồi đục trái, trong đó phổ biến nhất là B. dorsalis, B.coresta, B.cucurbitea.
Những thiệt hại do ruồi đục trái gây ra
Ruồi đục trái là dịch hại quan trọng ở vùng ôn đới, cận nhiệt đới và nhiệt đới. Nhiều vùng trồng xoài ở Việt Nam, ruồi gây hại nghiêm trọng. Ruồi thích đẻ trứng trên trái chín, nhưng cũng đẻ cả trên trái còn xanh.
Vỏ trái nơi ruồi đục có màu đen, mềm, ứa nhựa hấp dẫn côn trùng, nấm bệnh đến đẻ trứng, gây hại khiến trái bị biến màu, thối.
Trái bị ruồi đục có thể rụng trước khi chín hoặc tiếp tục neo trên cây. Nếu trái còn trên cây, giá trị thương phẩm cũng giảm do thịt trái bị thối. Ruồi không chỉ làm giảm năng suất và chất lượng, mà còn khiến xoài không xuất khẩu được vì ruồi là đối tượng kiểm dịch hàng đầu của nhiều nước trên thế giới.
Đặc tính sinh học của ruồi đục trái:
Ruồi (thành trùng) dài khoảng 6 – 9 mm, sải cánh dài khoảng 8 – 12 mm, có màu nâu vàng với các vạch đen trên bụng. Ruồi cái to hơn ruồi đục và có kim đẻ trứng dài, nhọn ở cuối bụng. Ruồi sau khi nở 3 – 4 ngày sẽ bắt cặp và đẻ trứng.
Ruồi cái thích đẻ trứng trên trái chín. Một con có thể đẻ 150 – 400 trứng. Khi đẻ, ruồi dùng kim đẻ trứng chích qua da trái nơi tiếp giáp giữa vỏ và thịt trái và đẻ vào từng chùm trứng. Trứng dài trung bình 1,0 – 1,5 mm, hai đầu nhọn, hơi cong, trứng mới đẻ có màu trắng, sau chuyển vàng và nở sau 1 – 3 ngày.
Ấu trùng (dòi) mới nở có màu vàng nhạt, đục vào thịt trái, ấu trùng càng lớn, càng đục sâu vào trong làm trái bị hư, thối và ứa nước ra ngoài. Giai đoạn ấu trùng xảy ra bên trong trái, kéo dài khoảng 8 – 10 ngày, qua 2 lần lột xác (3 tuổi) trước khi co mình búng ra khỏi trái để hóa nhộng trong đất.
Giai đoạn nhộng xảy ra ở lớp đất sâu khoảng 1 – 5 cm, kéo dài 7 – 10 ngày, sau đó thành trùng (ruồi) vũ hóa, bay thoát khỏi mặt đất tiếp tục một chu kỳ mới. Vòng đời ruồi đực khoảng 20 – 30 ngày
Biện pháp phòng trị ruồi đục trái xoài
- Thu hoạch sớm khi trái vừa chín để tránh ruồi gây hại và lây nhiễm.
- Không trồng xen ổi, đu đủ, cam quýt , nhãn… trong vườn xoài.
- Bao trái: Khi xoài to độ quả trứng gà nên bao trái, ngoài việc ngừa ruồi đục trái, bao trái còn giúp phòng bệnh thán thư, thối đáy trái, sâu đục hột… Tuy bao trái tốn công sức, thời gian, nhưng tiết kiệm chi phí và làm vỏ trái có màu đẹp, hấp dẫn hơn.
- Thuốc thảo mộc: Dùng cây é tía/húng quế đâm nhỏ, treo lên cây để dẫn dụ ruồi sau đó phun thuốc trừ sâu.
- Vệ sinh đồng ruộng: Thu nhặt và tiêu hủy (đốt hoặc chôn) trái xoài rụng xuống đất cũng như còn sót lại trên cây sau khi thu hoạch vì đó là nơi lưu tồn ruồi.
- Bẫy dẫn dụ: Dùng trái chuối chín, cam, dứa… trộn với thuốc trừ sâu (Sec Saigon 5, 10EC, Sherzol EC) để dẫn dụ và diệt ruồi. Đặt 30 – 100 bẫy/1 ha vườn.
- Phun mồi protein thủy phân: Do ruồi cái cần ăn protein để phát triển trứng, ruồi đực phát triển tinh trùng, nên có thể dùng bả mồi protein để diệt ruồi.
Cách làm: Pha 5 ml Sairifos 585 EC với 50 ml protein thủy phân trong 1 lít nước. Phun 50 ml hỗn hợp này cho 1 cây, phun theo từng điểm, 1 tuần phun 1 lần để dẫn dụ và diệt ruồi. Phun vào khoảng 8 – 10 giờ sáng, khoảng 30 ngày trước khi thu hoạch. Ưu điểm của phun bả mồi protein là lượng nước thuốc phun lên cây thấp, an toàn cho côn trùng thụ phấn, ít tốn công, diệt cả ruồi đực và ruồi cái.
- Sử dụng pheromone dẫn dụ ruồi đực: Pha Methyl eugenol với Sairifos 585EC với tỷ lệ 96 : 4, đặt bẫy để dẫn dụ và diệt ruồi đực. Thấm 1 ml thuốc vào miếng vải hoặc bông rồi đặt trong hộp nhựa hoặc sắt, có đục lỗ bên hông để ruồi đực bay vào ăn thuốc và chết.
Nên treo bẫy lên cây nơi râm mát (tránh ánh nắng chiếu trực tiếp), thoáng gió, treo cách mặt đất khoảng 1 – 2 m. Mỗi ha đặt 30 – 60 bẫy. Sau vài ngày nên thay bẫy một lần để nhặt ruồi chết và thay bã mới. Nên bắt đầu đặt bẫy khi cây vừa cho trái nhất là khi trái chín. Để diệt ruồi có hiệu quả cần đặt nhiều bẫy trên diện rộng, làm đồng loạt và liên tục.
(Hoặc dùng thuốc dẫn dụ ruồi đục trái pha chế sẳn như Vidubon….)
TH.S HUỲNH KIM NGỌC-nongnghiep.vn
2 cây xoài tôi trồng 3 năm trở lại đây hoa rất sai nhưng không đậu được ...
Tại sao có những cây xoài mọc từ hạt mà không hề thoái hoá? Khi ghép xoài ...
Khi sùng đào đường hầm cắt đứt 3/4 chu vi vỏ quanh thân cây thì trên một ...
Sùng gây hại chính trên cành, làm cành khô, chết, ảnh hưởng lớn đến sinh trưởng và ...
Tổng hợp các loại sâu hại xoài, biện pháp phòng trừ các loại sâu hại xoài
Xoài là loài cây ăn quả xứ nhiệt đới phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng ở ...
Là loại quả khi ăn xanh đã có vị ngọt và thơm. Cây Xoài Thái Lan không ...
Cây xoài keo có nguồn gốc từ campuchia, giống xoài này khi ăn xanh có độ giòn ...
Thời gian gần đây trên thị trường xuất hiện loại xoài có kích thước siêu khủng. Nhiều ...
Xoài đài loan xanh có tốc độ sinh trưởng và phát triển nhanh. Là giống xoài có ...
Trồng xoài vào đầu mùa mưa, từ tháng 5-7 để có đủ nước tưới trong giai đoạn ...
Xoài tím đã được một trung tâm chuyển giao công nghệ nông nghiệp ở Thái Lan lai ...
Mặc dù xoài thường ra hoa rất nhiều nhưng rụng hoa, rụng trái non cũng không ít, ...
Hiện tượng xoài nứt quả và rụng hàng loạt có những nguyên nhân chính sau
Chú ý khi xoài đang nở rộ cho đến khi trái non vừa đậu không nên thúc ...
Cây con bị bệnh thường lá bị mềm rủ và tái màu, có những vết đen xuất ...
Sâu đục trái thường gây hại trên trái xoài non 30-40 ngày sau khi tượng trái - ...
Thành phần rầy bông xoài rất phong phú, gồm ít nhất 3 loài, trong đó quan trọng ...
Bệnh thán thư xoài do nấm Colletotrichum gloeosporioides, phá hại trên cả lá, đọt, bông và ...
Bệnh này khá phổ biến trên các vùng trồng xoài chiếm 20%, trong những năm gần đây ...
Trong thời điểm này xoài dễ bị bệnh rầy bông, sâu ăn bông, ruồi đục trái và ...
Sâu non khi mới nở ra thì đục ngay vào lá, sau đó chúng đục thẳng vào ...
Sâu đục ngọn xoài có tên khoa học Chlumetia transversa họ Noctuidae thuộc bộ Lepidoptera. Bướm trưởng ...
Thán thư là một trong những bệnh hại nguy hiểm nhất trên cây xoài. Bệnh do nấm ...
Con trưởng thành dùng hàm cắn vòng chung quanh đầu cành, cách chồi khoảng 40-50 mm rồi ...
Mùa nắng nóng cũng là lúc nhiều trái cây chín, cung cấp cho con người những trái ...
Viện Nghiên cứu Rau quả đã nhập nội giống xoài từ Trung Quốc và Australia để chọn ...
Một số kinh nghiệm xử lý xoài không ra hoa hoặc đổ trái non làm giảm năng ...
Xoài cũng có nhu cầu rất lớn đối với dinh dưỡng, nhưng hiện chưa có số liệu ...
Xoài là cây đòi hỏi nhiều chất dinh dưỡng và có phản ứng mẫn cảm đối với ...
Cần chú trọng phân chuồng và phân lân trong giai đoạn này. Lượng phân bón nhiều hay ...
Dùng lớp đất mặt trộn với 10-15kg phân chuồng hoai mục, tro trấu, 200g phân lân, dùng ...
Xoài cát Hòa Lộc là loại quả đặc sản ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Loại ...
Thu hoạch lúc trái đã đạt kích thước tối đa, no trái, vỏ trái chuyển sang màu ...
Nhiều nghiên cứu cho thấy các hợp chất chống ôxy hóa trong trái xoài có tác dụng ...
Ghép cải tạo trên cây xoài có thể tận dụng được ưu điểm của cây gốc ghép ...
Xoài cát chu dễ ra hoa, dễ đậu trái, trái không to, trái trung bình 300 – ...
Ở phần 1 Cách trồng xoài cát Hòa Lộc bạn đã nắm được một số điều cơ ...
Xoài cát Hòa Lộc, đang ngày một chứng tỏ vị trí thị trường trong nước và quốc ...
Một vài năm trở lại đây, bà con nông dân nước ta đã áp dụng thành công ...
Cây xoài là một trong những cây ăn trái có nhiều ở miền trung và miền nam ...
Giống xoài Cát Hòa Lộc là giống địa phương được chọn lọc tại Viện cây ăn quả ...
Nếu không có kỹ thuật chăm sóc tốt, bón phân và cung cấp nước tưới đầy đủ, ...
Xoài - Mangifera indica L. là cây ăn trái có thế mạnh thứ hai sau cây lúa, ...
Trong điều kiện bình thường, xoài thường cho thu hoạch vào tháng 3, tháng 4 âm lịch, ...
Bằng cách ghép thay giống, chỉ 2 năm sau bạn đã có 1 cây xoài mới chất ...
Xoài ĐT-15, đây là giống xoài xanh của Thái Lan có chất lượng ngon đang được thị ...
Muốn cho ra hoa sớm, đồng loạt thì việc đầu tiên phải cho ra lá non đồng ...
Quả to tròn, trọng lượng trung bình 800 g/trái, hương vị ngọt nhẹ, thịt trái cứng chắc, ...
Xoài có tên khoa học là Mangifera Indica L, thuộc họ Anacardiacae. Xoài có rất nhiều giống, ...
Tuy là một cây dễ tính có tính thích ứng cao với điều kiện sinh thái khác ...
Xoài đang mang trái, thúc phân và thả nước ngập vườn đến 10 ngày sau thì trái ...
Xoài là cây ăn quả thích hợp trồng trên nhiều loại đất: đất vàng, vàng đỏ, đất ...
Xoài là một loại cây ăn trái được trồng phổ biến, cây dễ trồng nhưng muốn đạt ...