Lưu ý rằng bạn chỉ nên thực hiện những vết cắt lớn vào đầu xuân hoặc giữa thu, khi mà cây đang phát triển sung mãn nhất. Và cũng chỉ nên áp dụng với những cây có bộ rễ khỏe.
Những cây có sẹo lớn có thể áp dụng kỹ thuật Van meer
Trong bài viết này, tác giả Bonsaininhbinh sẽ chia sẻ kỹ thuật Van meer cho bạn có thêm một cách mới giúp sẹo lớn mau lành trong xử lý trồng các loại cây cảnh.
Những cây rụng lá và vỏ mềm/dày (sanh, si, đa, lộc vừng, duối, mai chiếu thủy v.v.) phù hợp với kỹ thuật này. Những cây thường xanh (tùng cối, thông v.v.) không nên áp dụng, trừ cây tùng la hán mình nghĩ là làm được bởi theo quan sát của mình thì khả năng liền vỏ của tùng la hán cực kỳ tốt.
Lưu ý rằng bạn chỉ nên thực hiện những vết cắt lớn vào đầu xuân hoặc giữa thu, khi mà cây đang phát triển sung mãn nhất. Và cũng chỉ nên áp dụng với những cây có bộ rễ khỏe.
Lý thuyết về kỹ thuật “Van meer”
Cách cắt giật
Hình ảnh vết cắt lớn đang dần liền sẹo
Cấu tạo thân cây
Đục lõi gỗ khỏi thân cây
Chia vỏ cây làm nhiều phần và gấp lên vết thương
Giả sử bây giờ bạn muốn cắt giật thân chính để có 1 đường thân thon thả hơn, thông thường bạn sẽ cắt thế này:
Sau đó vết cắt sẽ được đục lõm xuống 1 chút với 1 cái “núm” nhỏ ở chính giữa vết cắt. Sau đó chúng ta giữ cho vết thương tránh khỏi nước ngấm vào và chờ đợi vỏ cây phát triển trùm lên:
Thay vì làm như thông thường, hãy nhìn sâu vào lớp gỗ, và cố hiểu cấu trúc của thân cây– kiến thức quan trọng bậc nhất khi làm bonsai, bạn sẽ thấy tiếc vì đã cắt bỏ lớp Cambium (tầng sinh mô) một cách phí phạm!
Hãy nhớ tới trường hợp bị bỏng ở người, bác sỹ sẽ lấy 1 lớp da ở mông bạn “vá” vào chỗ vết thương. Và đó cũng chính xác là điều chúng ta sẽ làm với vết thương của cây. Chúng ta sẽ loại bỏ lớp gỗ (sapwood) mà không làm tổn thương tới lớp cambium, sau đó gấp lớp vỏ cây lên vết thương.
Cụ thể, ta sẽ cắt chừa ra 1 đoạn thân, lấy đục loại bỏ đi phần lõi gỗ bên trong rồi cắt vỏ ra làm nhiều phần nhỏ và gấp lên che vết thương. Điều lưu ý quan trọng ở đây mà mình cần nhắc lại là không được làm tổn thương lớp Cambium (1 lớp cực mỏng nằm giữa vỏ cây và lõi gỗ, có nhiệm vụ sản sinh tế bào). Bạn nên chỉ đục vừa đủ tới khi lấy tay ấn ấn có cảm giác là có thể gấp lại được là ngưng. Chính vì lớp Cambium rất mỏng nên lý thuyết nói thì nghe hay vậy chứ thực tế muốn làm được bạn phải rất khéo tay, và cần có dụng cụ tốt như máy làm lũa và đục tay sắc. (Nếu chỉ có đục tay mình khuyên là không nên làm vì chắc chắn sẽ làm rung gốc, đứt rễ)
Sau đó chúng ta sẽ lấy dao sắc chia vỏ ra làm nhiều phần và gấp lên vết thương. Bạn đừng lo lắng nếu vỏ không che kín vết cắt bởi những mảng nhỏ như vậy sẽ rất mau liền, và nếu cố che kín sẽ không tránh khỏi việc vết thương bị gồ lên trông sẽ thiếu thẩm mỹ.
Khi cắt nhánh mồi
Cắt nhánh mồi
Đục lõi gỗ của phần nhánh chừa lại
Phần vỏ còn lại sau khi đục bỏ lõi gỗ
Áp phần vỏ vào vết cắt
Cách bịt vết cắt lớn
Kỹ thuật này cũng có thể áp dụng với những nhánh mồi (sacrifice branch) nuôi cho thân to. Tương tự, nguyên tắc là chúng ta sẽ chừa lại 1 mảnh vỏ cây (vẫn còn nguyên lớp tế bào sinh mô Cambium nằm giữa phần gỗ và phần vỏ- điều này rất quan trọng) và ốp miếng vỏ vào vết thương mới cắt. Lưu ý rằng để sẹo không lồi lên trông mất thẩm mỹ thì ta cần đục gỗ lõm vào trong thân 1 chút sao cho khi ốp vỏ vào thì bề mặt gần như phẳng. Bạn để chừa ra vài khoảng trống nhỏ cũng không sao (những khẽ hở nhỏ sẽ rất mau liền), nhưng đừng tham lam ốp vỏ chồng chéo lên nhau cho kín, khi lành vết cắt sẽ lồi lõm mất thẩm mỹ.
Khi vết thương lớn, nên ốp vỏ từ các hướng thì sẽ đẹp và mau liền hơn.
Một vài hình ảnh thực tế
Quá trình tạo dáng một cây Dutch Hawthorn (táo gai Hà Lan)
Cây táo gai hà lan khai thác ở rừng
Năm 2001, tác giả khai thác 1 cây táo gai ở khu rừng gần nhà: Cây được cắt vừa đủ và trồng vào chậu nhựa:
Tác giả đã quyết định cắt bỏ ngọn để giảm chiều cao (ngay sau khi đánh từ rừng về, cây này khỏe thật)
Tới mùa xuân năm sau, cây đã bắt đầu phun đầy lộc
Năm 2005, ngọn cây đã trở nên rất dài sau 3 năm nuôi thả:
Ngọn được cắt bớt đi 1 phần, tác giả không cắt ngay tới vị trí mong muốn bởi ông vẫn cần ngọn lớn thêm chút nữa, và ông muốn có nhiều nhánh mới để lựa chọn, tránh rủi ro.
Năm 2008, ngọn được cắt tới vị trí mong muốn và ở đây ông đã áp dụng kỹ thuật “Van Meer” với sự trợ giúp của đục và máy mài khuôn:
Vỏ được ép sát vào lõi gỗ nhờ 1 miếng lưới nhựa và dây đồng:
Sau đó dùng keo liền sẹo phủ lên cho vết cắt không bị khô hoặc bị nước vào. Lưu ý là không nên dùng keo Mỹ Tiến hoặc các loại tương tự trong trường hợp này bởi keo sẽ bít vào các khe hở cản trở việc liền sẹo. Nếu không có keo bằng sáp ong thì mình có “sáng kiến” là dùng đất sét nặn của học sinh (bán ở các cửa hàng dụng cụ học tập) bít vào, có điều mình chưa thử, bạn nào làm chuột bạch thử xem!
Khi nhìn toàn cảnh cái cây sẽ như hình dưới. Lưu ý rằng 2 nhánh ở 2 đầu vết cắt sẽ thúc đẩy rất mạnh quá trình liền sẹo:
Năm 2010, vết cắt trông như hình dưới. Các mũi tên đỏ chỉ mép cũ của vết cắt, đường màu xanh chỉ đường viền mới của vết cắt. Phần hở nhỏ còn lại sẽ dần liền sau một vài năm tới.
Tạo 2 rễ mới từ 1 rễ
Chiếc rễ lớn dài 4cm trong hình dưới là phần còn lại của cây sau khi khai thác trên đồi. Mặc dù rễ này ở mặt sau cây nhưng tác giả vẫn quyết định làm cho nó trông tự nhiên hơn ngay sau khi cây bắt đầu mọc những rễ phụ đầu tiên.
Cây năm 1991
Đầu tiên, tác giả cắt 1 hình chữ V trên rễ, sau đó dùng máy mài khuôn và đục cẩn thận loại bỏ phần gỗ thừa như hình vẽ, cuối cùng gấp vỏ lại và cố định bằng 1 chiếc ghim giấy, sau đó trét đất sét lên để khỏi ngấm nước.
Sau 20 năm! cái rễ giờ đây nhìn rất tự nhiên. Tuy mất thời gian nhưng thành quả thật tuyệt vời.
Ví dụ 2
Cây táo gai này được khai thác ở Wales (Anh) năm 2006. Có 1 số rễ cần được chỉnh sửa và đây là cách mà tác giả đã làm:
Bạn có để ý chiếc dây thép chằng vòng quanh rễ để làm gì không?Đó là dây thép luồn xuống dưới đáy chậu để cố định cây đứng vững. Điều này là bắt buộc khi chất trồng là các hạt rời 3-5mm. Hi vọng các bạn cũng dần tìm hiểu và ứng dụng việc dùng chất trồng hạt lớn.
Bạn có thể thấy giống táo gai liền sẹo chậm thế nào, mà lại còn hầu như không thể kín sẹo nữa. Cái rễ thì quá lớn, không côn mà lại chổng ngược lên trời. Nó làm xấu đi hình ảnh tổng thể của cây và sửa lại cái rễ này là điều bắt buộc phải làm từ rất sớm. Đầu tiên là cắt ngắn rễ:
cắt ngắn rễ
Tiếp theo là đục bỏ bớt phần lõi gỗ:
Sau đó cố định vỏ cây bằng ghim giấy (và bọc đất sét vào phần chữ V rồi phủ đất trồng lên để giữ ẩm)
Ví dụ 3
Nhét đất sét vào phần chữ v
rễ cây táo gai
đục bỏ lõi gỗ của rễ cây táo gai
gấp vỏ cây vào phần chữ V
Bonsaininhbinh.com
Cây mộc hương là cây cảnh đẹp quý rất được ưa chuộng và được nghệ nhân trồng ...
Cây bằng lăng ổi hoa trắng hay còn thường được gọi là cây bằng lăng ổi, ...
Đậu san hô đỏ là một loài cây cảnh cho bóng râm và đẹp mới được du ...
Cây mộc còn có tên gọi khác là Osmanthus Fragrans. Tên gọi này xuất phát từ Hy ...
Cũng như khi trồng các loại cây cảnh khác thì trồng bonsai linh sam để chơi cảnh ...
Giáng hương là một loài cây cảnh thuộc họ Đậu, là loài bản địa của Đông Nam ...
Móng bò là tên rất chung, được dùng để chỉ nhiều loài thuộc chi Bauhinia , phân ...
Cây kim ngân có tác dụng bất ngờ trong việc điều trị Tiêu độc, hạ nhiệt, chữa ...
Nấm lá phát sinh do tùng la hán đặt ở nơi độ ẩm cao, thiếu ánh nắng. ...
Tùng La hán có bộ rễ nhỏ, xanh tốt quanh năm nên được nhiều người chơi cây ...
Sung có thể nhân giống bằng hạt hoặc bằng cách chiết cành, giâm cành song trong thực ...
Bệnh thối củ ở cây sứ Thái là bệnh rất phổ biến hầu như các nhà vườn ...
Bệnh gây hại ở những vườn xương rồng kiểng, nhất là vào mùa mưa và thời điểm ...
Có nhiều giống cau nhưng giống cau lùn được nhiều người ưa chuộng, sớm cho quả mà ...
Vạn tuế là loại cây cảnh được trồng khá phổ biến trong nhân dân vì chúng tương ...
Cây linh sam là loại cây cảnh rất hót trên thị trường hiện nay, giá trị cây ...
Giá trị cây linh sam vô cùng lớn, đây là cây bonsai được trồng khá nhiều và ...
Cây hoa lài với tên gọi ở miền Nam và hoa nhài với tên gọi ngoài Bắc, ...
Bonsai linh sam là loại cây dại ít người biết đến vì chúng sống ở trên núi, ...
Giữa bộn bề công việc cùng đống máy móc khô cứng… thì sự hiện diện của những ...
Hoa đẹp rất nhiều nhưng dưới đây là danh sách 7 loài hoa tuyệt đẹp giúp bạn ...
Cây phát tài mang lại may mắn trong cuộc sống, đây là loại cây có sức sống ...
Khi bắt tay vào công việc, bạn cần đầu óc được tỉnh táo và minh mẫn. Những ...
Cây lá màu nổi tiếng bởi nó được trồng để ngắm lá vì lá đẹp hơn hoa. ...
Trang trí cây lá màu trong phòng có thể áp dụng với nhiều hình thức làm đẹp ...
Cây cảnh (cây thế, bonsai...) là loại cây được trồng trong chậu có phạm vi hẹp, giá ...
Sung thường làm cảnh thường được chia làm 2 loại ,sung nếp và sung tẻ. Cây sung ...
Chỉ một khu vườn nhỏ, những chậu cây đặt trong khoảng sân hay bên bậu cửa cũng ...
Trong chúng ta có lẽ ai cũng đã từng cầm những sợi dây nhôm để uốn sửa ...
Ai đã từng nuôi dương nhiều chắc hẳn sẽ gặp phải trường hợp dở khóc dở cười ...
Cây linh sam hay còn gọi là cây ba chia, là loại cây cảnh có hoa được ...
Cây linh sam có nhiều giống loài khác nhau,nó mang ý nghĩa biểu trưng cho sự thịnh ...
Cây linh sam có nhiều giống loài khác nhau,nó mang ý nghĩa biểu trưng cho sự thịnh ...
Cây bonsai linh sam là một loại cây cảnh rất đẹp và được nhiều người yêu quý, ...
Cấu trúc thân Bonsai sẽ là trung tâm cái nhìn . Nó thu hút sự chú ý ...
Việc uốn cành, tạo nhánh Bonsai là một việc làm thường xuyên mà bất kỳ người chơi ...
Cây bonsai bám đá là một kỹ thuật đòi hỏi nghệ nhân trồng bonsai phải hết sức ...
Đây là một cách lão hoá bonsai, biến thể của kiểu Sharikimi, mà người chơi hay gọi ...
Khoảng thời gian khô hạn giữa hai lần tưới cũng quan trọng, nó làm cho lá cây ...
Trong bài viết Tìm hiểu về cách phân loại Bonsai, chúng tôi có giới thiệu về ...
Dương xỉ, một loài cây cảnh có tác dụng thanh lọc không khí, loại bỏ các chất ...
Cây Dạ lan thanh trồng trong nước là một loại kiểng trang trí đẹp, với hình dáng ...
Kết quả trông thấy về cách chăm sóc và sửa sang một cây Bonsai chính là số ...
Trong kỹ thuật Bonsai, rễ, thân, cành và lá luôn được các nghệ nhân quan tâm chỉnh ...
Chỉ có những quy tắc do kỹ thuật trồng ấn định là có tính gần như bắt ...
Bonsai tùng, bách, đặc biệt loài thông nên dùng chậu hình chữ nhật có gốc cạnh để ...
Cây Thanh tâm là loại cây cảnh được biết đến nhiều bởi tính dễ trồng, dễ chăm ...
Cây thần kỳ đã được mọi người biết rất nhiều nhờ đặc tính kỳ lạ của trái ...
Cau cảnh có nguồn gốc từ các vùng nhiệt đới như ở miền Nam nước ta được ...
Với kiểu mọc cụm nhiều thân màu đỏ, mang những lá kéo dài thành bẹ cũng đỏ ...
Cây cảnh được tạo theo nhiều dáng, nhiều thế khác nhau tùy theo đặc điểm từng vùng ...
Cây bằng lăng giống ở giai đoạn vườn ươm phải được thường xuyên chăm sóc, làm sạch ...
Cây ắc ó hay còn gọi là cây trâu cổ có tên khoa học là Acanthus integrifolius ...
Trồng cây cảnh không những mang lại giá trị thẩm mỹ, cải thiện môi trường sống mà ...
Bonsai ngày xưa được coi như thú tiêu khiển của các nhà giàu có. Ngày nay, bonsai ...
Bước đầu tiên để trồng cây trong nhà là xác định mức độ ánh sáng không gian ...
Nếu muốn lựa chọn những cách độc đáo để trồng cây cảnh và trang trí cho căn ...
Ngoài gây hại trực tiếp cho cây, chúng còn là môi giới truyền vi khuẩn Liberobacter ...
Những cây cảnh phát triển tốt ở phòng khách, phòng ngủ hay phòng bếp đều góp phần ...
Đất trồng luôn luôn được giữ đủ ẩm, có thể tưới 2 - 3 lần mỗi tuần ...
Sau khi trồng cây cảnh ổn định trong chậu, trong quá trình phát triển của cây yêu ...
Đông y cho rằng hoa ngâu có vị cay ngọt, được sử dụng làm thuốc trị tăng ...
Hạt cau còn có tên là tân lang, binh lang, là hạt chín già của cây cau. ...
Lá xanh dày và phân bố trên cành với mật độ cao tạo ra phần tán lá ...
Cây cảnh thường có biểu hiện lá vàng rồi rụng, thậm chí có thể chết. Hiện tượng ...
Cây cảnh là một loại cây trồng. Trồng cây cảnh, trước hết phải biết về nông nghiệp, ...
Theo Đông y, bá tử nhân vị ngọt, tính bình; vào tâm can tỳ. Có tác dụng ...
Với vai trò quan trọng trong sân vườn, cây lớn thường được mọi người quan tâm, lựa ...
Sen đá thuộc họ cây cảnh mọng nước có những đặc điểm về điều kiện chăm sóc ...
Sống đời hay còn gọi là cây thuốc bỏng là một loại cây khá phổ biến ...
Tử đằng là loại cây cảnh tuyệt đẹp mới được du nhập vào Việt Nam, xin giới ...
Khái niệm chậutreo ban công không xa lạ gì với người trồng hoa. Nhưng làm sao để ...
Cây thích không khí có độ ẩm cao, trong thời gian sinh trưởng nên phun nước thường ...
Sự đa dạng trong chủng loại các loài xương rồng cho chúng ta những cây cảnh khác ...
Cây ngâu có tên khoa học Aglaia duperreana Pierre. Thuộc họ Xoan Meliaceae.
Cật mật là loài cây cảnh thuộc họ cau cọ, có thể phát triễn rất tốt ...
Ngô đồng hay còn gọi Ngô đồng cây dầu lai có củ, Sen lục bình, tên khoa ...
Chăm sóc cây trồng trong nước: bón phân, thay nước, loại bỏ lá cây và rể hư, ...
Xương rồng rất dễ trồng, không tốn thời gian chăm sóc và diện tích, vì vậy rất ...
Cây tai tượng đỏ được nhập trồng chủ yếu để làm cảnh do lá có màu sắc ...
Theo Ðông y, quả sung có vị ngọt, hơi chát, tính mát, tác dụng thông huyết, lợi ...
Cây xương rồng cảnh không cần nhiều nước, nhưng nước giúp cây sạch sẽ, phát triển khoẻ ...
Thường xuân là cây dây leo thuộc họ ngũ gia, thường cuống dây có mọc rễ, cành ...
Sen đá là cây cảnh thuộc họ thuốc bỏng, mọng nước, đa dạng và phong phú về ...
Tử vy họ bằng lăng là một loài cây cảnh có hoa đẹp, dễ trồng và chăm ...
Chẳng có người nào lại muốn cây cảnh trồng trong nhà của mình bị chết, nhưng đôi ...
Theo Đông y, Huyết dụ có vị nhạt, hơi đắng, tính mát, có tác dụng bổ huyết, ...
Loài cây này có nguồn gốc từ nơi khô cằn, chịu được khô hạn kéo dài. Đúng ...
Sang tháng tư, người làm và chơi cây cảnh có thể căt tỉa cành tối đa vì ...
Cây hoa Tử Đinh Hương là một trong các giống cây bụi có nguồn gốc nước ngoài ...
Thật đơn giản để chăm sóc cây hoa Sử Quân Tử - Quisqualisindica để có một giàn ...
Mùa hè là thời điểm hoa Dâm Bụt nở rộ nhất trong cả năm, do đó cần ...
Kỹ thuật trồng cây sung cảnh, hay sung bon sai không khó, nhưng để ra quả nhiều, ...
Hình dạng tàn lá do nhánh và các chi thứ cấp tạo ra, nó có dạng tam ...
Việc ghép rễ Bonsai đã thành công trên các chủng loại cần thăng, mai chiếu thủy, các ...
Mơ ước của người chơi kiểng Bonsai là có được một cây cổ thụ hay một cây ...
Ở dáng nguyên liệu mỗi cây đều có một dáng dấp cơ bản của một kiểu Bonsai ...
Cây sống đời hay còn gọi là cây bỏng, lá bông, trường sinh, diệp sinh căn, đả ...
Tuỳ thuộc vào từng loại giống cây cảnh, yêu cầu trong giai đoạn sinh trưởng trong năm ...
Các loại chậu hoa kiểng treo rất phong phú về chủng loại như dừa cạn, dã yến ...
Trong thế giới hoa cảnh, hoa Sứ có vị trí tương đối, trải qua trên 50 năm ...
Để cây cảnh ra hoa theo ý muốn vào dịp Tết Nguyên Đán và trổ hoa đồng ...
Cây thần kỳ rất mau ra nhiều bông, đó là những nụ hoa be bé như hạt ...
Phượng Vĩ, tên khoa học là Delonix regia, thuộc họ Caesalpiniaceae. Cây cò nguồn gốc từ Madagasca, ...
Là cây dễ tính không đòi hỏi chăm sóc đặc biệt, song để có một cây Sung ...
Cây con khỏe mạnh, không sâu bệnh, cong queo, chiều cao tối thiểu 40cm, tùy theo nhu ...
Hoa, cây cảnh ưa nhiệt độ cao, phát triển và sinh trưởng tốt ở nhiệt độ cao. ...
Buộc chặt dưới, nới lỏng trên giúp giữ nước và thông khí, đồng thời tích đọng sương ...
Cây tai thỏ là một loại cây ưa mát, nhiệt độ thích hợp để cây sinh trưởng ...
Loài cây này có nguồn gốc từ nơi khô cằn, chịu được khô hạn kéo dài. Đúng ...
Để tạo dáng già nua cho cây, gọt bỏ vỏ một số cành rồi rắc hỗn hợp ...
Cây vạn tuế là cây ưa sáng nhưng không ưa phơi nắng, nhất là lá non, trong ...
Sanh là cây thân gỗ, trong điều kiện tự nhiên có thể đạt chiều cao 15-20m, có ...
Cây Riềng đỏ hay còn gọi là cây Hạnh Phúc được nhiều người ưa thích, được trồng ...
Dùng dao khía vài nhát vào thân cây cho chảy nhựa khía vừa đến phần gỗ, chỗ ...
Thực tế, nhu cầu chơi hoa, cây cảnh của người dân ngày càng nhiều và cũng có ...
Trồng hoa là sở thích của không ít người yêu thiên nhiên, nghe thì cũng khá thú ...
Giá trị cây linh sam vô cùng lớn, đây là cây bonsai được trồng khá nhiều và ...