Xử lý củ giống hoa lily

Sau khi thu hoạch hết hoa, nếu biết khai thác chúng ta có thể sử dụng các củ giống hoa lily từ vụ trước để sản xuất hoa hoặc tiếp tục nhân giống cho các vụ tiếp theo.

- Thu hoạch củ: Sau khi thu hoa, để thêm 30-35 ngày nữa, khi lá đã khô héo thì đào dỡ lấy củ một cách nhẹ nhàng, tránh làm xây xước, tổn thương. Làm sạch đất cát, cắt bớt rễ rồi mới tách các củ con khỏi củ mẹ, rửa sạch và đem hong khô từ 1-2 ngày rồi cắt bỏ trụ thân khô nhưng không làm giập vẩy củ.

- Phân loại củ: Củ giống được phân thành nhiều loại (tính theo số đo chu vi chỗ lớn nhất của củ) để trồng cho đồng đều, tiện cho việc chăm sóc và thu hoạch: 10-12cm, 13-14cm, 15-16cm, 17-18cm, 19-20cm và >20cm. Loại bỏ những củ giống có kích thước quá nhỏ, đường kính dưới 3cm. Mỗi củ mẹ thường có từ 3-5 củ con có chu vi trên 5cm và 4-8 củ nhỏ có chu vi từ 1-3cm đính xung quanh trục lõi. Những củ con có chu vi trên 5cm đem trồng sau một vụ có thể thu lấy củ nhỡ để sản xuất hoa. Củ có chu vi từ 1-3cm thì phải trồng 2 vụ mới có thể làm giống để sản xuất hoa được.

- Khử trùng củ: Trước khi đem trồng dùng thuốc Foocmalin 40% (pha tỷ lệ 1/80) hoặc các loại thuốc trừ nấm có tính nội hấp và lưu dẫn cao như Topsin-M, Aliette 80WP pha nồng độ 0,15-0,20% (15-20g/10 lít nước), đem ngâm củ giống trong thời gian 30 phút, vớt ra rửa sạch rồi hong khô.

- Bảo quản củ giống: Dùng các thùng carton hoặc khay nhựa đen bên trong có lót một lớp nilon sáng màu để đựng củ giống. Cứ xếp 1 lớp củ giống lại rải lên trên 1 lớp mùn cưa cho đến khi đầy thùng thì gói nilon lại. Thời gian bảo quản thường kéo dài từ 6-8 tuần. Thời gian bảo quản càng dài, thời gian ra hoa càng ngắn, số lượng mầm hoa giảm dần.

- Phá ngủ cho củ giống: Đây là khâu quan trọng nhằm làm cho củ giống có thể nẩy mầm và nẩy mầm đều. Nếu củ giống không được phá ngủ sẽ dễ dẫn đến hiện tượng hoa mù. Xếp các thùng đựng củ giống (500-700 củ/thùng) trong kho thành từng lô một có lối đi để kiểm tra thường xuyên. Lớp dưới cùng được xếp trên kệ gỗ cách mặt sàn 5cm, mỗi lớp cách nhau 8-10cm, lớp trên cùng cách trần kho từ 50-80cm. Duy trì nhiệt độ từ 2-5°C, độ ẩm 85-90% trong suốt thời gian bắt đầu bảo quản cho đến khi củ nẩy mầm là 6-8 tuần. Nếu thấy độ ẩm trong thùng bị giảm thì có thể phun nước nhưng không được để đọng nước dễ gây thối củ. Định kỳ thay không khí trong kho lạnh vào ban đêm nhằm tránh để nhiệt độ biến đổi lớn trong quá trình bảo quản.

Theo các nhà khoa học Viện Nghiên cứu Rau quả, ở mức độ củ giống tốt, bảo quản, xử lý phá ngủ và chăm sóc đúng kỹ thuật thì tỷ lệ nở hoa lily sẽ đạt khoảng 98%, tỷ lệ hoa hữu hiệu đạt khoảng 90%.