Cây ưa sáng, mọc chậm, sống lâu, khi nhỏ ưa bóng. Lúc nhỏ sinh trưởng nhanh, từ 10 tuổi trở lên sinh trưởng chậm hơn. Khả năng tái sinh hạt tốt.
Tên khác: Lát, Lát lông
Tên khoa học: Chukrasia tabularis A.Juss
Họ thực vật: Họ Xoan (Meliaceae)
1. Đặc điểm hình thái
Cây gỗ lớn, cao 25-30m, đường kính tới 120-130cm. Thân thẳng, có bạnh vè lớn, cành rậm, vỏ mầu nâu nhạt nứt dọc. Lá kép lông chim một lần chẵn, lá chét 7-10 đôi mọc cách hoặc gần đối, hình trái xoan hoặc mũi mác.
Hoa tự hình chùy, mọc đầu cành, nở tháng 4-5. Quả hình bầu dục, phân ô, mỗi ô có nhiều hạt chồng thành 2 hàng. Hạt dài 1-1,2cm rộng 0,4 cm.
2. Đặc điểm sinh thái
Cây ưa sáng, mọc chậm, sống lâu, khi nhỏ ưa bóng. Lúc nhỏ sinh trưởng nhanh, từ 10 tuổi trở lên sinh trưởng chậm hơn. Khả năng tái sinh hạt tốt.
Phân bố ở nhiều tỉnh phía Bắc từ Hà Tĩnh trở ra Thanh Hóa, Lạng Sơn, Bắc Cạn, Thái Nguyên, Bắc Giang, Hà Giang, Tuyên Quang, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình. Mọc tới độ cao 800m so với mực nước biển trên núi đá vôi hoặc núi đất hỗn giao với trai, nghiến, bứa, gội, lim,…
3. Giống và tạo cây con
- Hạt giống:
Thu hái hạt giống từ các rừng giống chuyển hóa đã được công nhận. Chọn cây mẹ trên 10 tuổi, có thân hình đẹp, không bị sâu bệnh để lấy giống.
Quả chín từ tháng 11 đến tháng 1 năm sau. Khi chín quả chuyển từ màu xanh sang nâu xẫm thì có thể thu hái được. Hạt chín có màu cánh dán. Quả thu về rải đều phơi dưới nắng nhẹ, rỗi đập lấy hạt. Hạt phơi lại trong 2 ngày, đem cất trữ. Hạt mới thu hái có tỉ lệ nẩy mầm 70-80%. Cứ 14-15 kg quả cho 1 kg hạt, 1 kg hạt có 60000-62000 hạt.
Có thể cho hạt vào lọ sành, trên rắc một lớp tro mỏng, để nơi thoáng mát hoặc bảo quản ở nhiệt độ 0-5oC, sau 10 tháng tỉ lệ nảy mầm giảm 5%.
- Chuẩn bị đất gieo ươm: Chọn đất vườn ươm không dốc quá 5o, thoát nước, không úng ngập. Đất thịt nhẹ, tầng đất sâu trên 40cm, độ pH từ 5 đến 6,5.
Đất được cày bừa kỹ, đập nhỏ, làm sạch cỏ, lên luống cao 15-20cm, rộng 1-1,1m, dài không quá 10m. Bón lót 3-4kg/m2phân chuồng hoai.
- Thời vụ gieo: Cuối tháng 1 đầu tháng 2 để trồng vào vụ thu.
- Xử lý hạt: Ngâm hạt vào nước ấm 35-40oC trong 3-4giờ, vớt ra rửa chua rồi ủ. Hàng ngày rửa chua, sau 6-7 ngày hạt nứt nanh đem gieo.
- Gieo hạt: Gieo vãi 1kg trên 120-150m2 mặt luống, lấp một lớp đất 0,3-0,5cm rồi phủ rơm rạ đã khử trùng để giữ ẩm.
- Chăm sóc: Khi hạt nảy mầm, dỡ bỏ lớp phủ rạ và làm dàn che 30% ánh sáng, tưới đủ ẩm và trừ cỏ dại.
- Cấy cây: Làm đất lên luống như đối với cây gieo. Bón lót 3-4kg phân chuồng/m2. Sau khi gieo 60-80 ngày, cây cao 7-10cm, có 5-7 lá thì nhổ đem cấy với cự ly 20x20cm lên luống hoặc vào bầu. Làm dàn che hoặc cắm ràng che ánh sáng 30-40%, thường xuyên tưới ẩm và phá váng 15-20 ngày một lần.
Vỏ bầu làm bằng Polyetylen đường kính 7-8cm, cao 10-12cm, thủng đáy có đục lỗ xung quanh. Ruột bầu là hỗn hợp 80% dất mặt + 20% phân chuồng hoai.
- Tiêu chuẩn cây đem trồng: Tuổi 7-8 tháng tuổi, cao 0,7-0,9m đường kính gốc 0,5-0,6cm, không cong queo, thót ngọn, sinh trưởng tốt.
4. Trồng và chăm sóc rừng
- Thời vụ trồng: Vụ xuân và thu, chọn những ngày mưa ẩm, mát.
- Đất đai: Tốt, sâu ẩm, thường là đất sau nương rẫy hoặc đất rừng nghèo kiệt, độ pH = 5-6. Không trồng trên đất nông mỏng, mạch nước ngầm nông và đất đồi trọc trơ sỏi đá.
- Xử lý thực bì: Phát dọn theo băng rộng 3m, băng chừa 10m. Nơi dốc không quá 25o trồng theo đường đồng mức, nơi bằng theo hướng đông tây.
Trên băng trồng dọn sạch cây bụi, dây leo, cây lớn. Nếu trồng kết hợp cây nông nghiệp thì cần đốt nhưng không xen cây nông nghiệp quá 2-3 vụ. Trên băng chừa, chặt các cây cao trên 10m, cây bụi có tán lớn.
- Mật độ trồng: 700-800 cây/ha, cự ly trồng trên băng là 3x3m.
- Chăm sóc rừng:
Năm đầu, xới vun gốc, rộng 1m, cắt bỏ dây leo, cây bụi, giữ lại những cây tái sinh có giá trị nhưng không ảnh hưởng xấu đến cây trồng.
Năm thứ hai: Chăm sóc như năm đầu, ngoài ra cần vặt bỏ các chồi bên trong khoảng độ cao ngang tầm với.
Năm thứ ba: Chăm sóc như năm thứ hai và cần tỉa cành tạo trục chính.
- Phòng trừ sâu bệnh:
Có 2 loại sâu hại Lát hoa là sâu đục nõn và sâu ăn lá ở vườn ươm và cả rừng trồng. Có thể dùng thuốc diệt trừ sâu ăn lá như với cây lá rộng khác.
5. Khai thác, sử dụng
Lát hoa là cây gỗ quý. Gỗ nặng, tỉ trọng 0,75-0,8, xếp nhóm I, giác màu hồng nhạt, lõi màu đỏ, có ánh đồng, vân đẹp, thớ mịn, ít co dãn, cong vênh, không bị mối mọt, thường dùng đóng đồ gỗ cao cấp. Lát hoa là loài cây được dùng để cải tạo phục hồi rừng hoặc trồng rừng phân tán.
Keo lai (Acacia hybrid) là giống lai tự nhiên giữa keo tai tượng (Acacia mangium) và keo ...
Bạch đàn nâu là cây mọc nhanh, cung cấp gỗ nhỏ với chu kỳ 5-10 năm. Gỗ ...
Cây phát triển mạnh trên đất sâu ẩm, tơi xốp, đất trồng lúa nương sau 1-2 vụ. ...
Cây gỗ lớn, cao tới 40-45m, thân thẳng tròn, phân cành cao, đường kính đạt tới 2-2,5m, ...
Giâm cành là một trong những phương pháp nhân giống vô tính, được sử dụng khá rộng ...
Trám trắng ưa sáng, những năm đầu cần che bóng nhẹ, mọc rất nhanh. Nước ta nhiều ...
Cây gỗ trung bình, cao 18-20m, có thể trên 20m, đường kính ngang ngực 20-25cm. Thân cây ...
Cây có đường kính ngang ngực 50-60cm, cao tới 30m, thân thẳng, có bạnh vè; vỏ màu ...
Cây xoan là cây lấy gỗ cho thu hoạch nhanh, có thể thu hoạch sau 6 năm. ...
Lát hoa là một trong các loài cây gỗ lớn, cây có thể cao tới 25 – ...
Cây gỗ lớn, đường kính ngang ngực có thể đạt trên 1m, chiều cao 25-35m. Thân tròn, ...
Để phân biệt rỏ giữa gỗ cây sưa đỏ và cây sưa trắng đó là mùi thối ...
Cây cao 25-30cm, thân thẳng, thuôn đều, đường kính ngang ngực đạt 60-70cm, phân cành cao trên ...
Cây gỗ cao 20-22m, đường kính ngang ngực 30-40cm. Thân thẳng, khi non vỏ màu vàng nhạt, ...
Cây gỗ lớn, thân tròn thẳng, cao 30-40m, đường kính có thể đạt 150-200cm, có bạnh vè, ...
Cây sao đen còn gọi là koky (Campuchia), may khèn (Lào), Tên khoa học Hopea adorata Roxb, ...
Chổi xuể còn gọi là cây chổi sể, thanh hao.Tên khoa học Baeckea frutescens L.Thuộc họ sim ...
Cây gỗ lớn, cao 30-40m, đường kính ngang ngực 40-50cm, thân thẳng tròn đều. Vỏ màu xám ...
Là loài cây gỗ ngập mặn thường xanh, cây có thể cao tới 30 m, đường kính ...
Cây bàng còn gọi là quang lang, chambok barang parcang prang - Campuchia, badamier - Pháp.Tên khoa ...
Cây gỗ, cao 10-15m. Lá đơn nguyên, hình mũi mác, mặt trên xanh, mặt dưới màu nhạt ...
Đước vòi là cây thân gỗ cao 2-8m. Lá đơn hình bầu dục hơi dài, chóp có ...
Cây gỗ lớn, rụng lá, cao đến 25-30 m, đường kính có thể đạt 90cm hoặc hơn ...
Cây Long não hay còn gọi là cây dã hương, có tên khoa học là Cinnamomum ...
Cây gỗ lớn, thường xanh, cao 25-35m, đường kính ngang ngực đạt 80-100cm. Thân thẳng, tròn đều, ...
Cây trám, thuộc chi Trám ( Canarium ), ở Việt Nam phổ biến có 2 loài trám ...
Cây gỗ lớn, cao 37-45m, đường kính có khi tới 2-2,5m, thường xanh. Gốc có bạnh vè, ...
Đây là loài có biên độ sinh thái rộng, thích nghi được với nhiều vùng lập địa ...
Thân cây thường thẳng, trong điều kiện trồng với mật độ thấp khi đó không gian dinh ...
Lim xẹt là cây gỗ lớn, cao 25-30m, đường kính ngang ngực tới 50-60cm. Vỏ màu nâu ...
Mỡ là cây gỗ lớn thường xanh cao tới 25-30m, đường kính ngang ngực 30cm và có ...
Cây thường xanh được trồng làm cây bóng mát, cây cảnh quan ven đường, trồng rừng lấy ...
Cây gỗ lớn, cao tới 30m, đường kính có thể đạt 50cm. Vỏ ngoài màu nâu hay ...
Là cây ưa sáng, tốc độ sinh trưởng tương đối nhanh có thể trồng hỗn ...
Vạn trứng là cây gỗ lớn, có thể cao tới 30-35m, đường kính đạt tới 90-120cm, tán ...
Cây ưa sáng, sinh trưởng trung bình, tái sinh hạt tốt dưới tán rừng, tái sinh chồi ...
Cây gỗ thân thẳng, cao 20-30m, đường kính ngang ngực 60-100 cm, cành nhánh ít chủ yếu ...
Cây gỗ lớn, cao trên 30 m, đường kính có thể tới trên 200 cm. Thân tròn ...
Cây gỗ lớn cao 30-40m, thân hình trụ thẳng, đường kính 60-80cm. Tán nhỏ, tỉa cành tự ...
Thông caribê là loài lá kim, thường xanh, cây gỗ lớn, cao tới 30-45m, đường kính đạt ...
Cây gỗ cao 30-40 m, thân thẳng tròn, vỏ mầu nâu sẫm, nứt dọc sâu, sau bong ...
Cây gỗ lớn, có thân tròn, thẳng, cao từ 20-25m, nơi đất tốt có thể cao 30m, ...
Cây gỗ lớn, sống lâu năm, thân thẳng, cao 20-25m, đường kính trung bình 40-50cm ở tuổi ...
Tràm ta có thể chịu được ngập nước 6 tháng mùa mưa, nước ngập sâu 0,5-1,0m, thích ...
Cây gỗ lớn, cao 25-30 m và có thể hơn, đường kính ngang ngực 50-60 cm, có ...
Cây trưởng thành có thể đạt chiều cao tới 25-30m, đường kính thân đến 60cm, cũng có ...
Trám đen là cây gỗ lớn, cao 25-30m, đường kính 40-50cm. Thân tròn thẳng, gốc hơi có ...
Xà cừ lá nhỏ là cây gỗ lớn cao tới 40 m, đường kính trên 100 cm, ...
Cây xoan đào là loại cây gỗ lớn cao 20-25m, thân thẳng tròn,đường kính 40-50cm. Vỏ nhẵn ...
Bạch đàn lai có khả năng phân bố rộng rãi từ vùng khí hậu nhiệt đới đến ...
Cây gỗ trung bình cao tới 20m, đường kính 30-50cm hoặc hơn, thân thẳng. Vỏ ngoài màu ...
Keo lai mọc nhanh, cành lá phát triển mạnh, xanh quanh năm, sau khi trồng 1-2 năm ...
Cây sa mộc là loài cây gỗ lớn, có giá trị kinh tế cao, gỗ bền đẹp ...
Ở Việt Nam, cây Paulownia phân bố trong rừng tự nhiên ở một số tỉnh phía Bắc, ...
Kỹ thuật trồng rừng và các mô hình rừng trồng phòng hộ chắn gió, chắn cát ven biển
Gỗ sao đen rất được ưa chuộng làm vật liệu xây dựng, đóng thuyền, tầu hoặc có ...
Cây mây nguyên liệu ngày càng cạn kiệt, trong khi nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu ...
Cây dó bầu cao 30 – 40m, thân thẳng tán thưa. Vỏ màu xám nhiều xơ. Lá ...
Dựa vào cách tạo trầm tự nhiên của cây Gió Bầu như gió bão gẫy cành hoặc ...
Thân cây bạch đàn trắng cao đến 45 mét; thân phẳng với những dải màu từ trắng, ...
Dựa vào chỉ tiêu kinh tế để chọn giống, nên khi trồng bạch đàn cần chú ý ...
Khơi hố rộng hơn kích thước bầu, xé vỏ bầu, đặt cây thẳng đứng, vun đất nhỏ ...
Keo lá Tràm - Acacia auriculiformis hay các loại cây Keo là loại Cây gỗ cao tới ...
Rừng keo lai trồng đúng kĩ thuật thâm canh: chọn giống tạo cây con, trồng, chăm sóc ...
Keo lai là tên gọi của giống lai tự nhiên giữa Keo tai tượng (Acacia mangium) và ...
Cây đước (Đước đôi) có tên khoa học là (Rhizophora apiculata B.L). Ở Việt Nam, đước phân ...
Cây muồng đen có tên khoa học: Cassia siamea Lam, thuộc họ: Vang (Caesalpiniaceae), còn có tên ...
Cây sưa còn gọi là cây hương đàn, cây huê tên khoa học là Dalbergia tonkinensis Prain, ...
Tại Việt Nam, cây bạch đàn trắng được di thực đến và hiện có nhiều giống cây ...
Trám trắng là cây bản địa, đa mục đích, được nhân dân ta ưa chuộng. Là cây ...
Keo tai tượng là dạng cây gỗ lớn, chiều cao có thể đạt tới 30 m. Đường ...
Cây xoan đào có giá trị gấp nhiều lần các loại cây lâm nghiệp khác. Hiện nay ...
Cây Neem - Xoan chịu hạn sinh trưởng tốt trên các loại đất có thành phần cơ ...
Khoảng cách trồng trám 6 x 7 m hoặc 7 x 8 m, mật độ khoảng 200 ...
Theo kinh nghiệm của trồng và cấy ghép cây trám đen của bà con nông dân Hiệp ...
Cây Xoan - còn gọi là Xoan ta có tên khoa học là Melia azedarach L thuộc ...