Cây gỗ lớn, cao 37-45m, đường kính có khi tới 2-2,5m, thường xanh. Gốc có bạnh vè, thân tròn, phân cành nhánh lớn, tán lá hình ô, dày, rộng. Vỏ màu nâu, bong vảy lớn, khi non có nhiều bì khổng.
Tên khác: Lim
Tên khoa học: Erythrophleum fordii Oliver
Họ thực vật: Vang (Caesalpiniaceae)
1. Đặc điểm hình thái
Cây gỗ lớn, cao 37-45m, đường kính có khi tới 2-2,5m, thường xanh. Gốc có bạnh vè, thân tròn, phân cành nhánh lớn, tán lá hình ô, dày, rộng. Vỏ màu nâu, bong vảy lớn, khi non có nhiều bì khổng.
Lá kép lông chim 2 lần với 3-5 đôi cuống thứ cấp và mỗi cuống mang 9-15 lá chét hình trái xoan, đầu nhọn, gốc tròn.
Hoa tự kép hình bông, dài 20-30cm, hoa nhỏ, màu trắng xanh.
Quả thuỗn dài 20cm, rộng 3-4cm, có 6-14 hạt. Hạt dẹt màu nâu đen, xếp lợp lên nhau, có lớp vỏ chất sừng, bảo vệ chắc nên tồn tại lâu trong đất, dễ bảo quản.
2. Đặc tính sinh thái
Là cây đặc hữu của Việt Nam, phân bố ở đai thấp vùng có lượng mưa 1500-3000 mm/năm, từ Quảng Ninh, Bắc Giang, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hoà Bình, Thanh Hoá, Nghệ An, Quảng Bình, Huế, Quảng Nam tới Bình Thuận. Là cây ưa sáng, lúc non chịu bóng, lớn lên tính ưa sáng càng rõ và thường chiếm tầng trên của rừng. Lim xanh ưa đất feralit đỏ vàng, tốt, tầng dày, ẩm mát, còn tính chất đất rừng, tái sinh dưới các dạng rừng có độ tàn che 0,3-0,7, tái sinh chồi mạnh hơn hạt. Sống hỗn giao với Sồi, Giẻ, Trám trắng, Sau sau, Săng lẻ, Gội, Trâm,…
3. Giống và tạo cây con
Thu hái quả ở cây 15 tuổi trở lên ở các rừng giống chuyển hóa đã được công nhận. Ra hoa tháng 3-6, hái quả chín có vỏ màu nâu thẫm vào tháng 10-12, khi có 5-10% số quả nứt hoặc nhặt hạt rụng. Ủ quả thành đống, 2-3 ngày cho chín rồi phơi 2-3 ngày dưới nắng để tách hạt. Cất trữ hạt nơi khô mát trong 1-2 năm. Hạt có độ thuần 90-95%, hàm lượng nước 8-9%, tỷ lệ nảy mầm 80-90%, có 1.100-1.300 hạt/kg.
Ngâm hạt vào nước 60-80°C trong 10-12 giờ, rửa lớp keo quanh hạt và ngâm vào nước lã 14-16 giờ rồi đem gieo.
Gieo hạt trong bầu, vỏ bầu làm bằng polyetylen có đường kính 8-10cm, cao 12-15cm, thủng đáy có đục lỗ xung quanh. Hỗn hợp ruột bầu gồm 80% dất mặt + 20% phân chuồng hoai tính theo thể tích. Hoặc gieo trực tiếp trên luống sau này đem trồng bằng cách xắn đất tạo bầu.
Tiêu chuẩn cây con đem trồng: Cây ươm 16-18 tháng, có chiều cao 30-40cm, đường kính cổ rễ 0,6-0,8cm. Thân cây đã hoá gỗ, cây không cong queo, cụt ngọn và không bị nhiễm bệnh.
4. Trồng và chăm sóc rừng
Trồng trên đất rừng nghèo, đất còn tính chất đất rừng, đất sau nương rẫy thuộc loại đất feralit hoặc trên đất dốc tụ, độ cao dưới 400-500m so với mực nước biển.
Lim xanh có thể trồng theo các phương thức và phương pháp trồng sau:
- Trồng bằng cây con có bầu hoặc gieo hạt thẳng.
- Trồng thuần loài hoặc hỗn giao theo rạch với Trám trắng, Quế, Hồi,… trên đất trảng cỏ, cây bụi rải rác.
- Trồng bổ sung theo đám hoặc theo rạch với cây bản địa lá rộng khác.
Trồng Lim xanh vào vụ xuân (tháng 2-4) hoặc hè thu (tháng 5-7).
Trồng thuần loài hoặc hỗn giao với cây bản địa khác: 555 cây/ha, cự ly 3x6m.
Trồng bổ sung theo đám hoặc theo rạch với cây bản địa lá rộng khác: 330 cây/ha, cự ly 10x3m theo rạch hoặc cự ly 2x2m đến 3x3m theo đám.
Nơi đất rừng nghèo, cây bụi, phát rạch trồng rộng 2-3m, băng chừa rộng 5-10m. Dọn sạch thực bì, gốc chặt không để cao quá 10cm. Giữ lại cây tái sinh mục đích trên rạch.
Rạch chừa không tác động.
Xử lý thực bì trước khi trồng 2-3 tháng.
Đào hố 40x40x40cm, bố trí hố giữa 2 rạch theo nanh sấu. Hoàn thành đào hố trước khi trồng 1 tháng.
Lấp hố trước khi trồng ít nhất 10-15 ngày. Trồng cây vào ngày có mưa nhỏ hoặc râm mát, lấp đất hố theo hình mai rùa, loại bỏ đá, cỏ lẫn trong đất.
Nếu trồng bằng hạt thẳng, mỗi hố gieo 3-4 hạt, lấp đất dày 1-1,5cm. Nếu trồng bằng cây con, giữ lại cây che bóng trong băng chừa đảm bảo độ tàn che 50% ánh sáng.
Phát dây leo, cỏ dại xâm lấn nhưng không để lim xanh bị phơi trống, chỉ loại bỏ những cây che cớm hoặc chèn lấn. Giữ lại thảm cây bụi, làm cây hỗ trợ, giữ ẩm, chống nắng nóng. Chăm sóc 3 năm.
Năm thứ nhất chăm sóc 2 lần vào giữa và cuối mùa mưa. Trồng dặm cây chết, cắt bỏ dây leo, cây chèn ép, xới đất, làm cỏ kết hợp vun quanh gốc cây rộng 0,6-0,8m.
Năm thứ hai chăm sóc 2 lần vào thời điểm và nội dung như năm thứ nhất, ngoài ra cần chăm sóc cả những cây tái sinh mục đích.
Năm thứ ba, thời điểm như năm 1 và 2. Nội dung chăm sóc gồm phát dây leo, mở tán cho lim xanh và cây tái sinh mục đích bị chèn ép, xới đất quanh gốc cây rộng 0,6-0,8m và vun gốc cây.
Không thả trâu bò, chặt phá cây trồng và cây tái sinh mục đích.
5. Khai thác, sử dụng
Gỗ nặng, tỷ trọng 0,94, xếp nhóm II, màu nâu xám, lõi mới chặt màu vàng sau chuyển sang nâu đậm, thớ xoắn, dăm thô. Gỗ rất bền, chịu được mưa nắng, ít công vênh, nứt nẻ, có giá trị kinh tế cao, dùng trong xây dựng, làm ván sàn, tà vẹt, đóng đồ dùng cao cấp và xuất khẩu.
Tán lá rậm, rễ ăn sâu nên dùng để trồng rừng phòng hộ đầu nguồn, chắn gió, chống xói mòn rất tốt.
Rừng 15 tuổi tỉa những cây xấu, tận dụng gỗ, để lại nuôi dưỡng 200 cây/ha sinh trưởng tốt, thân hình cân đối, không bị sâu bệnh.
Keo lai (Acacia hybrid) là giống lai tự nhiên giữa keo tai tượng (Acacia mangium) và keo ...
Bạch đàn nâu là cây mọc nhanh, cung cấp gỗ nhỏ với chu kỳ 5-10 năm. Gỗ ...
Cây phát triển mạnh trên đất sâu ẩm, tơi xốp, đất trồng lúa nương sau 1-2 vụ. ...
Cây gỗ lớn, cao tới 40-45m, thân thẳng tròn, phân cành cao, đường kính đạt tới 2-2,5m, ...
Giâm cành là một trong những phương pháp nhân giống vô tính, được sử dụng khá rộng ...
Cây ưa sáng, mọc chậm, sống lâu, khi nhỏ ưa bóng. Lúc nhỏ sinh trưởng nhanh, từ ...
Trám trắng ưa sáng, những năm đầu cần che bóng nhẹ, mọc rất nhanh. Nước ta nhiều ...
Cây gỗ trung bình, cao 18-20m, có thể trên 20m, đường kính ngang ngực 20-25cm. Thân cây ...
Cây có đường kính ngang ngực 50-60cm, cao tới 30m, thân thẳng, có bạnh vè; vỏ màu ...
Cây xoan là cây lấy gỗ cho thu hoạch nhanh, có thể thu hoạch sau 6 năm. ...
Lát hoa là một trong các loài cây gỗ lớn, cây có thể cao tới 25 – ...
Cây gỗ lớn, đường kính ngang ngực có thể đạt trên 1m, chiều cao 25-35m. Thân tròn, ...
Cây cao 25-30cm, thân thẳng, thuôn đều, đường kính ngang ngực đạt 60-70cm, phân cành cao trên ...
Để phân biệt rỏ giữa gỗ cây sưa đỏ và cây sưa trắng đó là mùi thối ...
Cây gỗ cao 20-22m, đường kính ngang ngực 30-40cm. Thân thẳng, khi non vỏ màu vàng nhạt, ...
Cây gỗ lớn, thân tròn thẳng, cao 30-40m, đường kính có thể đạt 150-200cm, có bạnh vè, ...
Cây sao đen còn gọi là koky (Campuchia), may khèn (Lào), Tên khoa học Hopea adorata Roxb, ...
Chổi xuể còn gọi là cây chổi sể, thanh hao.Tên khoa học Baeckea frutescens L.Thuộc họ sim ...
Cây gỗ lớn, cao 30-40m, đường kính ngang ngực 40-50cm, thân thẳng tròn đều. Vỏ màu xám ...
Cây bàng còn gọi là quang lang, chambok barang parcang prang - Campuchia, badamier - Pháp.Tên khoa ...
Là loài cây gỗ ngập mặn thường xanh, cây có thể cao tới 30 m, đường kính ...
Đước vòi là cây thân gỗ cao 2-8m. Lá đơn hình bầu dục hơi dài, chóp có ...
Cây gỗ, cao 10-15m. Lá đơn nguyên, hình mũi mác, mặt trên xanh, mặt dưới màu nhạt ...
Cây Long não hay còn gọi là cây dã hương, có tên khoa học là Cinnamomum ...
Cây gỗ lớn, rụng lá, cao đến 25-30 m, đường kính có thể đạt 90cm hoặc hơn ...
Cây gỗ lớn, thường xanh, cao 25-35m, đường kính ngang ngực đạt 80-100cm. Thân thẳng, tròn đều, ...
Cây trám, thuộc chi Trám ( Canarium ), ở Việt Nam phổ biến có 2 loài trám ...
Đây là loài có biên độ sinh thái rộng, thích nghi được với nhiều vùng lập địa ...
Thân cây thường thẳng, trong điều kiện trồng với mật độ thấp khi đó không gian dinh ...
Lim xẹt là cây gỗ lớn, cao 25-30m, đường kính ngang ngực tới 50-60cm. Vỏ màu nâu ...
Mỡ là cây gỗ lớn thường xanh cao tới 25-30m, đường kính ngang ngực 30cm và có ...
Cây thường xanh được trồng làm cây bóng mát, cây cảnh quan ven đường, trồng rừng lấy ...
Cây gỗ lớn, cao tới 30m, đường kính có thể đạt 50cm. Vỏ ngoài màu nâu hay ...
Là cây ưa sáng, tốc độ sinh trưởng tương đối nhanh có thể trồng hỗn ...
Vạn trứng là cây gỗ lớn, có thể cao tới 30-35m, đường kính đạt tới 90-120cm, tán ...
Cây ưa sáng, sinh trưởng trung bình, tái sinh hạt tốt dưới tán rừng, tái sinh chồi ...
Cây gỗ thân thẳng, cao 20-30m, đường kính ngang ngực 60-100 cm, cành nhánh ít chủ yếu ...
Cây gỗ lớn, cao trên 30 m, đường kính có thể tới trên 200 cm. Thân tròn ...
Cây gỗ lớn cao 30-40m, thân hình trụ thẳng, đường kính 60-80cm. Tán nhỏ, tỉa cành tự ...
Thông caribê là loài lá kim, thường xanh, cây gỗ lớn, cao tới 30-45m, đường kính đạt ...
Cây gỗ cao 30-40 m, thân thẳng tròn, vỏ mầu nâu sẫm, nứt dọc sâu, sau bong ...
Cây gỗ lớn, có thân tròn, thẳng, cao từ 20-25m, nơi đất tốt có thể cao 30m, ...
Cây gỗ lớn, sống lâu năm, thân thẳng, cao 20-25m, đường kính trung bình 40-50cm ở tuổi ...
Tràm ta có thể chịu được ngập nước 6 tháng mùa mưa, nước ngập sâu 0,5-1,0m, thích ...
Cây gỗ lớn, cao 25-30 m và có thể hơn, đường kính ngang ngực 50-60 cm, có ...
Cây trưởng thành có thể đạt chiều cao tới 25-30m, đường kính thân đến 60cm, cũng có ...
Trám đen là cây gỗ lớn, cao 25-30m, đường kính 40-50cm. Thân tròn thẳng, gốc hơi có ...
Xà cừ lá nhỏ là cây gỗ lớn cao tới 40 m, đường kính trên 100 cm, ...
Cây xoan đào là loại cây gỗ lớn cao 20-25m, thân thẳng tròn,đường kính 40-50cm. Vỏ nhẵn ...
Bạch đàn lai có khả năng phân bố rộng rãi từ vùng khí hậu nhiệt đới đến ...
Cây gỗ trung bình cao tới 20m, đường kính 30-50cm hoặc hơn, thân thẳng. Vỏ ngoài màu ...
Keo lai mọc nhanh, cành lá phát triển mạnh, xanh quanh năm, sau khi trồng 1-2 năm ...
Cây sa mộc là loài cây gỗ lớn, có giá trị kinh tế cao, gỗ bền đẹp ...
Ở Việt Nam, cây Paulownia phân bố trong rừng tự nhiên ở một số tỉnh phía Bắc, ...
Kỹ thuật trồng rừng và các mô hình rừng trồng phòng hộ chắn gió, chắn cát ven biển
Gỗ sao đen rất được ưa chuộng làm vật liệu xây dựng, đóng thuyền, tầu hoặc có ...
Cây mây nguyên liệu ngày càng cạn kiệt, trong khi nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu ...
Cây dó bầu cao 30 – 40m, thân thẳng tán thưa. Vỏ màu xám nhiều xơ. Lá ...
Dựa vào cách tạo trầm tự nhiên của cây Gió Bầu như gió bão gẫy cành hoặc ...
Thân cây bạch đàn trắng cao đến 45 mét; thân phẳng với những dải màu từ trắng, ...
Dựa vào chỉ tiêu kinh tế để chọn giống, nên khi trồng bạch đàn cần chú ý ...
Khơi hố rộng hơn kích thước bầu, xé vỏ bầu, đặt cây thẳng đứng, vun đất nhỏ ...
Keo lá Tràm - Acacia auriculiformis hay các loại cây Keo là loại Cây gỗ cao tới ...
Rừng keo lai trồng đúng kĩ thuật thâm canh: chọn giống tạo cây con, trồng, chăm sóc ...
Keo lai là tên gọi của giống lai tự nhiên giữa Keo tai tượng (Acacia mangium) và ...
Cây đước (Đước đôi) có tên khoa học là (Rhizophora apiculata B.L). Ở Việt Nam, đước phân ...
Cây muồng đen có tên khoa học: Cassia siamea Lam, thuộc họ: Vang (Caesalpiniaceae), còn có tên ...
Cây sưa còn gọi là cây hương đàn, cây huê tên khoa học là Dalbergia tonkinensis Prain, ...
Tại Việt Nam, cây bạch đàn trắng được di thực đến và hiện có nhiều giống cây ...
Trám trắng là cây bản địa, đa mục đích, được nhân dân ta ưa chuộng. Là cây ...
Keo tai tượng là dạng cây gỗ lớn, chiều cao có thể đạt tới 30 m. Đường ...
Cây xoan đào có giá trị gấp nhiều lần các loại cây lâm nghiệp khác. Hiện nay ...
Cây Neem - Xoan chịu hạn sinh trưởng tốt trên các loại đất có thành phần cơ ...
Khoảng cách trồng trám 6 x 7 m hoặc 7 x 8 m, mật độ khoảng 200 ...
Theo kinh nghiệm của trồng và cấy ghép cây trám đen của bà con nông dân Hiệp ...
Cây Xoan - còn gọi là Xoan ta có tên khoa học là Melia azedarach L thuộc ...